Ψυχαγωγία ή διασκέδαση;

Είναι αλήθεια ότι στις μέρες μας έχει αλλοιωθεί, δυστυχώς, η έννοια της ψυχαγωγίας. Ενήλικες αλλά και έφηβοι, λόγω της πολυάσχολης καθημερινότητας τους, αδυνατούν να αξιοποιήσουν ποιοτικά τον όποιο ελεύθερο χρόνο τους και συχνά οι έννοιες ψυχαγωγία και διασκέδαση λανθασμένα συγχέονται, δυσχεραίνοντας τις προσπάθειες για την αναζήτηση μιας αληθινής και πνευματικής ψυχαγωγίας. Ψυχαγωγία σημαίνει αγωγή της ψυχής όπως δηλώνεται και από τα δύο συνθετικά της λέξης που είναι η «ψυχή» και το ρήμα «άγω», δηλαδή οδηγώ. Μέσα από την συμμετοχή του ατόμου σε πολιτιστικά δρώμενα επιδιώκεται/οδηγείται η αισθητική αλλά και η πνευματική του ανάπτυξη. Σε αντιδιαστολή, η έννοια της διασκέδασης εμπεριέχει την έννοια της απομάκρυνσης από κάποιο πρόβλημα- συνήθως τα καθημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε όλοι- με σκοπό το ξέχασμα και η εκτόνωση.

Πώς θα μπορούσε να γίνει αυτή η αγωγή στην διαμόρφωση κριτηρίων και ευκαιριών για ψυχαγωγία αντί της διασκέδασης λοιπόν; Στην ζωή του ανθρώπου πρωταρχικό ρόλο στην κοινωνικοποίηση του έχει το σχολείο- μετά την οικογένεια- αφού αποτελεί τον λίθο για την εξέλιξη του. Κάτι που διαφεύγει από το εκπαιδευτικό σύστημα είναι η ικανότητα αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου. Γεγονός που θα έπρεπε να λαμβάνεται υπόψη, διότι φυσικά και αυτή χρειάζεται εκπαίδευση όπως και η ικανότητα για εργασία. Τι κάνει και τι θα έπρεπε να κάνει λοιπόν το σχολείο για την αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου μέσω της ποιοτικής ψυχαγωγίας;

Συχνά, το σχολείο ψαλιδίζει τον ελεύθερο χρόνο των παιδιών με εργασίες και ανούσια τεστ αξιολόγησης, με αποτέλεσμα να μην δίνεται η δυνατότητα αξιοποίησης του. Μόνο μέσα από την μόρφωση-καλλιέργεια όμως κάποιος θα μάθει να αποζητά τις αξίες της ποιοτικής ψυχαγωγίας. Μόνο αν διαχωρίσει την ψυχαγωγία από την διασκέδαση κάποιος θα καταλάβει πραγματικά την σημασία της έννοιας αυτής. Πώς θα γίνει λοιπόν αυτό εάν ακόμη και οι σχολικές εκδρομές δεν επικεντρώνονται σε αυτές τις αξίες; Είναι ευθύνη του σχολείου να ωθεί το παιδί στη μόνιμη επαφή με το βιβλίο και την τέχνη αποκτώντας ευρύτητα στο πνεύμα και την σκέψη, εμπλουτίζοντας ταυτόχρονα τις γνώσεις του. Έχει χρέος να οργανώνει επισκέψεις σε αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία, θέατρα, αναπτύσσοντας την αισθητική αντίληψη των παιδιών και την καλλιέργεια των αξιών. Ακόμη και η συμμετοχή σε ημερίδες, περιβαλλοντικά προγράμματα και εθελοντισμό βοηθούν στην ανάπτυξη της συνεργασίας και της κοινωνικοποίησης. Σίγουρα, οι καθηγητές οφείλουν να αναπτύσσουν τον διάλογο και να ωθούν τα παιδιά στις γνήσιες μορφές ψυχαγωγίας. Πρότυπο αποτελούν τα μουσικά και καλλιτεχνικά σχολεία καθώς αποτελούν πηγές για την αγωγή της ψυχής, που είναι απαραίτητη αρχή για τους νέους.

Συνοψίζοντας, τα είδη της γνήσιας ψυχαγωγίας γεμίζουν την ψυχή του ανθρώπου με γαλήνη και ηρεμία και είναι ευθύνη όλων να επιδιώκουν ώστε να αξιοποιούν τον ελεύθερο τους χρόνο. 

Αργυρίου Μιχαηλία Χρυσοβαλάντη (Β Λυκείου Μουσικού Σχολείου Μυτιλήνης)